Kolon Kanseri Riskini Ölçmek İçin Online Araç

Ulusal Sağlık Entitüsü'nün web sitesinde yer alan bu online araçla kolon kanserine yakalanma riskinizi ölçebilirsiniz. Çıkan tahminler daha önce yapılan bazı araştırmaların sonuçlarıyla karşılaştırılarak doğrulanmış. Ancak şunu belirtmekte fayda var, doldurmanız gereken form İngilizce ve çıkan veriler sadece Amerika'daki Hispanik olmayan beyaz nufüs için olan kanseri riskini gösteriyor.

50 yaş üzerindeki kadın ve erkeklerde kolon kanseri (Kolon, sindirim sistemi anatomisinde kalın bağırsak anlamında kullanılan bir terimdir. Çekumdan rektuma kadarki bağırsak kısmıdır.) riskini hesaplamak için kullanılan bu online araç, Ulusal Kanser Entitüsü (NCI) araştırmacıları tarafından geliştirilen yeni bir riski değerleme modeline dayanıyor. Bu araç, sağlık çalışanları ve onların hastalarının, kolon kanserini ne zaman ve nasıl tespit etmelerini belirlemek için yardımcı olabilir ve kolon kanserini önleme ve tedavisi için yapılan deneylere destek verebilir. Uygulanan yeni risk değerleme modelini ve modelin geçerliliğini anlatan iki makale 10.02.2009 tarihinde Klinik Onkoloji Dergisi'nde yayınlandı. Bu online aracı NCI'nin web sitesinde www.cancer.gov/colorectalcancerrisk adresinde kullanabilir ve daha sonra çıkan sonuçları doktorunuzla değerlendirebilirsiniz.

Kolaylıkla elde edilebilen bilgileri (kişisel ve aile sağlık geçmişi, hayat tarzınızdaki alışkanlıklar, yaş) kullanan bu araç kişinin belirli zaman aralıklarında (5 yıl içinde, 10 yıl içinde, veya hayat boyu) kolon kanserine yakalanma riskini tahmin ediyor. Kullanılan risk değerleme modeli, Amerika'daki 50 yaş ve üzerindeki Hispanik olmayan (Hispanik, genel olarak İspanya'dan, İspanyollardan ve İspanyol kültüründen türemiş ya da bu kültürle ilgili anlamında kullanılan bir sözcüktür. Burada Amerika'daki beyaz ırk nüfusu anlamında kullanılıyor) nüfusta görülebilecek kolon kanseri riskini belirli bir zaman dilimi için en iyi tahminle ölçmede bir ilk olma özelliğini taşıyor.

NCI yöneticileriden Dr. John E. Niederhuber şöyle diyor : "NCI'nin meme kanseri ve melanom (bir tür deri kanseri) risk değerleme araçları gibi bu araç da sadece hastalara kişisel riskleri hakkında bilgi vermekle kalmayacak, ayrıca yapılan kanser tespit etme (burada herhangi bir işaret yada belirti olmadan tespit etme anlamında kullanılıyor) çalışmalarının tipinin ve sıklığının planlanmasına yardımcı olacak. Kişisel ilaçlarda yeni bir döneme girerken bir hastanın kanser riskini ölçebilmek ve kanseri önleyebilmek için yetilerimizi geliştirebilmek çok büyük bir önem taşıyor."

Her Amerikalı'dan biri hayatı boyunca bir dönem kolon kanserine yakalanıyor. 2008'de Amerika'da tahmini 148.810 kişinin kolon kanserine yakalandığı ve 49.960 kişinin de bu yüzden öldüğü tahmin ediliyor. Kolon kanserini tespit etmek için farklı birçok yöntem kullanılıyor : Gaitada gizli kan kart testi (dışkıda çıplak gözle farkedilemeyen kan bulunup bulunmadığını tespite yarayan bir test), sigmoidoskopi (makattan sokulan, 60-90 cm boyunda ve esnek bir boru biçimindeki optik bir aygıtla kalınbağırsağın son bölümlerinin (rektum ve sigmoit kolon) incelendiği endoskopi tipi), kolonoskopi (kolonoskop isimli ince, esnek, ve ışıklı bir cihaz yardımıyla kalın bağırsağın muayene edilmesi), sanal kolonoskopi (bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme cihazları ile yapılan kalın bağırsak incelemesi). Bireyin kanser riskiyle ilgili ek bir bilgi sağlık çalışanlarına ve onların hastalarına hangi tespit yönteminin kullanılacağıyla ilgili karar vermede yardım edebilir.

Araştırmacılar bu risk değerleme modelini geliştirmek için iki büyük nüfus odaklı çalışmayı baz aldılar. Daha önce bu çalışmalarda kolon kanseri riskiyle ilişkilendirilmiş olan birçok faktör kullanıldı (yaş, ailedeki kolon kanseri geçmişi, sebze tüketimi, vücut kütle endeksi, sigara kullanımı, aspirin veya diğer steroid dışı antienflamatuvar ilaç kullanımı, fiziksel aktivite, hormon tedavisi, sigmoidoskopi ve kolonoskopi geçmişi, polip geçmişi gibi). Bu çalışmalardan elde edilen göreceli risk tahminleri Birleşik Devletler'e uygun bir model yaratılması için, NCI'nin SEER (Surveillance, Epidemiology and End Results) isimli programından elde edilen nüfus bazlı kolon kanseri verisiyle birleştirildi.

Araştırmacılar risk değerleme modelinin doğruluğu test etmek için model kullanılarak tahmin edilen kolon kanseri verilerini, beslenme ve sağlık araşındaki ilişkiyi araştıran NIH-AARP Diyet ve Sağlık Araştırması isimli büyük bir çalışmanın sonuçlarıyla karşılaştırdılar. Bu araştırma katılanlardan toplanan bireysel riski faktörü verileriyle araştırmacılar yeni modelle kolon kanserine yakalanma riski olan kadın ve erkek sayısını kıyaslayınca, modelin çoğu risk kategorisinde çok iyi tahminde bulunduğu ortaya çıktı.

Daha önce yapılan bu iki araştırmada kullanılan modeldeki katılımcılar Hispanik olmayan 50 yaş ve üstü beyazlar olduğundan, araştırmacılar diğer yaş grupları ve diğer ırk ve etnik gruplara mensup kişiler üzerinde bir tahmin yapamıyorlar. Ancak ileride bu aracın bu grupları da destekleyecek şekilde geliştirilmesi planlanıyor. Bu aracın daha önce gastrointestinal (mide-bağırsak kanalı) rahatsızlıklar (ülseratif kolit, Crohn hastalığı gibi) geçirenler, belli genetik ırsi koşullara sahip (ailevi adenomatöz polipleri veya ırsı polip olmayan kolon kanseri) kişiler ve daha önce kolon kanseri geçirmiş kişiler için uygun olmadığının da bilinmesi gerekiyor. Bu koşulları kolon kanseri için çok büyük risk oluşturuyor.

Bu yazı KanseriTedaviEt.com'da yayınlanmıştır - Kolon Kanseri Riskini Ölçmek İçin Online Araç